“Zdolność odczuwania bólu jest cechą wspólną wszystkich ssaków, w tym zwierząt towarzyszących, a naszym obowiązkiem moralnym i etycznym, jako członków środowiska weterynaryjnego, jest złagodzić ich cierpieniu najlepiej jak tylko potrafimy.”
Tymi słowami WSAVA – The World Small Animal Veterinary Association – rozpoczyna swój przewodnik do oceny, rozpoznawania i leczenia bólu u zwierząt towarzyszących. Uważam, że to obowiązek nie tylko środowiska weterynaryjnego, ale także trenerskiego, czy środowiska opiekunów zwierząt.Podstawową dyrektywą dobrostanu zwierząt jest zasada „pięciu wolności”, jedną z nich jest wolność od bólu, chorób i urazów.I niby wszyscy jesteśmy tego świadomi, ale jednak wciąż nasze zwierzęta po cichu cierpią. Dlaczego tak jest? Niestety wcale nie tak prosto jest rozpoznać dyskomfort związany z zaburzeniem zdrowia.Ból jest kompleksowym, wielowymiarowym doświadczeniem angażującym czynniki czuciowe i afektywne (emocjonalne). Czyli ból jest nie tylko doświadczeniem fizycznym, ale także psychicznym. I o tym musimy w szczególności pamiętać.
JAKIE ZACHOWANIA MOGĄ ŚWIADCZYĆ O TYM, ŻE TWÓJ PIES ODCZUWA BÓL ?
– zmiana zachowania psa, nagle pojawiające się zachowania agresywne, lub ich nasilenie, pojawienie się nowych zachowań, lub nasilenie się zaburzeń zachowania jak np. lęku separacyjnego, czy lękliwości
-popiskiwanie, krążenie, niechęć do treningu, chodzenia po schodach, czy wskakiwania np. na kanapę.
-unikanie ludzi, psów, kontaktu z właścicielami, osowiałość
UWAGA ! Ból jest źródłem stresu. A przewlekły ból jest przyczyną przewlekłego stresu.
Poniżej cytuję też przykład, opisany w artykule: Mills, D.S.; Demontigny-Bédard, I.; Gruen, M.; Klinck, M.P.; McPeake, K.J.; Barcelos, A.M.; Hewison, L.; Van Haevermaet, H.; Denenberg, S.; Hauser, H.; et al. Pain and Problem Behavior in Cats and Dogs.
“5,5-letni samiec, wykastrowany, miniaturowy jamnik o masie 7,9 kg, został zgłoszony do lecznicy ze względu na agresję wobec właściciela. Pies przez 3–4 miesiące skakał, szczerzył zęby i warczał na opiekunkę, odpoczywając obok niej na łóżku lub kanapie, najczęściej wieczorem lub bezpośrednio przed snem. Miało to miejsce, gdy opiekunka poruszyła się lub zmieniła pozycję, ale niekoniecznie dotknęła psa. Te sytuacje zdarzały się 3–4 razy w tygodniu. Właściciel zgłosił również niedawne wystąpienie niechęci psa do chodzenia na smyczy.
W badaniu klinicznym nie wyszło nic niezwykłego. W szpitalu panował łagodny lub umiarkowany niepokój, a prowadzący lekarz weterynarii wskazał, że pacjentowi na czas badań założono kaganiec. Stwierdzono, że pełna morfologia krwi i biochemia mieściły się w granicach normy, a parametry tarczycowe również mieściły się w normalnych granicach. W historii leczenia stwierdzono, że Pies rzeczywiście cierpiał na ostry ból pleców, jednak 4 lata wcześniej. Podczas konsultacji lekarz zaobserwował sporadyczne drżenie lewej kończyny tylnej wraz ze stałym przenoszeniem ciężaru z lewej na prawą kończynę w pozycji stojącej. Pies miał również obustronny sztywny chód. Wszystkie te objawy zostały zinterpretowane jako wskazujące na duży dyskomfort. W związku z tym zalecono 4-tygodniowe leczenie niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym. Zaplanowano także konsultację ze zoofizjoterapuetą w celu dalszej diagnostyki i terapii.
Dwa miesiące później, w ciągu 8–9 tygodni od pierwszej konsultacji, miały miejsce tylko dwa przypadki agresji wobec właściciela i rozpoczęto protokół leczenia bólu. Obydwa zdarzenia miały miejsce, gdy pies odpoczywał obok opiekunki, a ona przeniosła ciężar ciała lub się poruszyła. Zarówno właściciel, jak i osoba wyprowadzająca psa, zgłosili poprawę zainteresowania pacjenta chodzeniem na smyczy bez stosowania określonych modyfikacji zachowania.”
Oczywiście, w powyższym przypadku na trop nas mogła sprowadzić wcześniejsza historia leczenia, ale wyobraźmy sobie teraz, że to pierwsza taka sytuacja w życiu tego psiaka. Ile czasu minie, zanim ktoś powiąże jego zachowanie z bólem? Ponieważ badanie kliniczne wcale nie musi być jednoznaczne, a nie każdy opiekun chce od razu wykonywać szereg badań dodatkowych.
Dlatego jeśli chcecie poznać więcej takich przypadków – z mojej (Karoliny) praktyki i praktyki Agnieszki Grynkiewicz, zapraszamy do zakupu nagrania szkolenia, na którym omówiłyśmy temat bólu i zdrowia i to jaki wpływ mają na zachowanie naszych psów. Jest dostępne w sklepie w cenie 250 zł.
W szkolenie współprowadziła lekarka weterynarii – Dagmara Będzłowicz, która opowiada o badaniach dodatkowych, a także o zwyrodnieniach stawów czy niedoczynności tarczycy. Poruszałyśmy też temat naszej współpracy i dlaczego tak ważna jest komunikacja – opiekun – behawiorysta/trener – lekarz. Jest dużo filmów, sporo przypadków i teorii!
